Terimler Sözlüğü
A
- Açık Emir: Bir pazarın belirlenmiş fiyatına doğru hareket ederken gerçekleşecek emirdir. Normalde "Bir Emir Diğerini İptal Eder" ile birlikte kullanılır.
- Açık İşlem: Fiziksel ödeme ile likide edilmemiş ya da eşit boyutta ve ters yönlü bir başka işlem ile kapatılmamış işlemdir.
- Açık Pozisyon: Fiziksel bir ödeme yapılmamış anlaşmadır.
- Alış Fiyatı: İşlemcilerin bir para biriminden alım yapabilecekleri fiyattır.
- Alış / Satış Spreadi: Alış ve satış fiyatları arasındaki farktır ve piyasa likiditesinin bir ölçütüdür. Düşük spreadler genellikle yüksek likidite anlamına gelmektedir.
- Ana Para Birimi: Yatırımcının muhasebe kayıtlarında kullandığı para birimidir. Foreks piyasasında bu birim genellikle ABD doları olmakla beraber İngiliz Sterlini, Euro veya Avustralya Doları da kullanılabilmektedir.
- Arbitraj: Pazarlar arasındaki küçük fiyat farklarından avantaj elde etmek amacıyla bir enstrümanı alır ya da satarken aynı anda, bağlantılı bir pazarda eşit ve zıt bir pozisyonu alma işlemi.
- Arz: İşlemcinin satış yapmak için hazır olduğu fiyat.
- Avrupa Merkez Bankası (AMB): Avrupa Para Birliğinin merkez bankasıdır.
- Ayı Piyasası: Fiyatların değer kaybettiği piyasa koşullarıdır.
B
- Boğa Piyasası: Fiyatların değer kazandığı piyasa koşullarıdır.
- Broker: Aracı olarak hizmet veren bir kişi ya da kurumdur. Bir ücret ya da komisyon karşılığında alıcı ve satıcıları bir araya getirir. Bunun aksine, "satıcı" para koyarak bir pozisyonun bir kısmını alır.
- Bundesbank: Almanya Merkez Bankası.
- Bütçe Açığı: İşlem ya da ödemeler için negatif bir dengenin olması durumudur.
C
- Cable: İngiliz Sterlini / ABD Doları kuru için kullanılan argo kelimedir.
- Ciro: Belli bir zaman diliminde gerçekleşen bütün işlemlerin parasal olarak değeridir.
D
- Değer Artışı: Bir döviz kuru, pazar talebine cevaben fiyatını güçlendirirse "değer artışı" sağlamış olur.
- Değer Düşüşü: Pazar etkenleri sebebiyle bir para biriminin değerindeki düşüştür.
- Değer Kazanma: Bir para biriminin fiyatındaki artıştır.
- Demo İşlem Platformu: Gerçek hesap açılmadan tanıma amacıyla kullanılan platform.
- Destek Seviyesi: Alış işlemlerinin beklenebileceği bir fiyat seviyesidir.
- Devalüasyon: Bir para biriminin fiyatının aşağı yönde ani ayarlanmasıdır. Normal şartlarda resmi açıklamayla olur.
- Direnç Seviyesi: Satış işlemlerinin beklenebileceği bir fiyat seviyesidir.
- Döviz Riski: Döviz kurlarındaki ters yönlü bir değişim olasılığıdır.
E
- Ekonomik Gösterge: Ekonomik hayatın durumunu, meydana gelen değişiklikleri gösteren istatistik serilerdir. Bunlara örnek olarak şunlar verilebilir: işsizlik seviyesi, Gayrisafi Milli Ürün, enflasyon, perakende satışlar vb.
- Emir: Müşterinin işlem yapmak amacıyla verdiği talimattır.
- Enflasyon: Tüketim mallarının fiyatlarındaki artış nedeni ile alım gücünün azalmasına neden olan piyasa koşuludur.
F
- Federal Reserve: ABD Merkez Bankası.
- Foreks / FX Piyasası: Tezgah üstü piyasalarda aynı anda bir para biriminin alınıp bir diğerinin satılması işlemidir. Foreks piyasalarının çoğu ABD dolarına karşı fiyatlandırılır.
- Futures (Vadeli İşlem) Sözleşmesi: Sözleşmenin taraflarını bugünden, belirlenen ileri bir tarihte, üzerinde anlaşılan fiyattan, standartlaştırılmış kalite ve miktardaki bir malı veya kıymeti alma ve satma yükümlülüğüne sokan sözleşmedir.
G
- Günlük İşlem: Aynı gün içerisinde açılıp kapatılan işlemler için kullanılır.
K
- Kâr Al (Take Profit): Açık olan bir işleme, önceden belirlenmiş bir fiyattan kapatıp kâr elde edebilmek amacı ile verilen emirdir.
- Kısa Pozisyon: Piyasa fiyatlarındaki düşüşlerden kâr elde edilebilecek işlemlerdir.
- Komisyon: Broker tarafından işlem başına talep edilen ücrettir.
L
- LIBOR (Londra Bankalar Arası Faiz Oranı): Londra bankalar arası faiz oranıdır. Bankalar diğer bir bankadan borç alırken LIBOR kullanır.
- Likidite: Fiyat dengesinde küçük bir etki bırakacak ya da hiç etki bırakmayacak şekilde büyük miktarlarda işleme olanak veren piyasa koşuludur.
- Limit emri: Belli bir fiyattan ya da o fiyat altından alım yapmak veya belirli bir fiyattan ya da o fiyat üzerinden satış yapmak için verilen emirdir.
M
- Marj: Bir işlemin yapılabilmesi için gereken teminat.
- Marj Çağrısı: Broker ya da dealer tarafından müşteriye, müşteri aleyhinde yönlenmiş bir işlemin performansının temini için yapılan ek fon talebidir. Bu işleme alternatif olarak müşteri bir ya da daha çok işlemini kapatma seçeneğine de sahiptir.
- Merkez Bankası: Bir ülkenin para politikasını yönlendiren resmi ya da yarı resmi organizasyondur. Örneğin, Federal Merkez Bankası, ABD’nin merkez bankasıdır.
P
- Pip: Döviz piyasasında herhangi bir kurun değerindeki en küçük oynamaya verilen birimin adıdır. Pip değeri her ikiliye göre değişir. Pip değeri örneğin EUR/USD, GBP/USD ve USD/CHF için 0.0001 ve USD/JPY için 0.01’dir.
- Prim: Döviz pazarlarında vade ya da vadeli işlem fiyatlarının spot fiyatı geçen miktardır.
- Piyasa Yapıcı: Fiyat sunumu yapan ve bu sunduğu fiyatlardan alış ya da satış yapmaya hazır dealer.
R
- Revalüasyon (yeniden değerleme): Merkez bankası müdahalesi ile bir para biriminin değişim fiyatında artış olmasıdır. Devalüasyonun karşıtıdır.
S
- Satıcı: Bir işlemin tarafı ya da yöneticisi olarak hareket eden kişidir. Yöneticiler, bir pozisyonun tek tarafını alırlar ve pozisyonu, sonraki ticarette başka bir hissedarla kapatarak fark (kâr) kazanma ümidini taşıyan kişilerdir. Bunun aksine broker, bir ücret ya da komisyon karşılığında alıcı ve satıcıları bir araya getiren ve aracı olarak hareket eden bir kişi ya da kurumdur.
- Satış Fiyatı: İşlemcilerin bir para biriminden satış yapabilecekleri fiyattır.
- Satış Oranı: Bir finansal enstrümanın satışı için temel alınan orandır.
- Sınırlı Emir (Limit Order): Belli bir fiyattan ya da o fiyat altından alım yapmak veya belirli bir fiyattan ya da o fiyat üzerinden satış yapmak için verilen emirdir.
- Spot Fiyat: Güncel, şimdiki piyasa fiyatı. Spot işlemler genellikle iki iş günü içinde tamamlanır.
- Spread: Alış ve satış fiyatları arasındaki fark.
- Stop Emir: Belli bir fiyattan ya da o fiyat altından satış yapmak veya belli bir fiyattan ya da o fiyat üzerinden alım yapmak için verilen emirdir.
- Swap(Taşıma Maliyeti)
Swap, yatırım yaptığınız döviz çiftinin birbiri arasındaki faiz farkına göre hesabınıza pozitif (+) ya da negatif (-) etki eden gecelik taşıma maliyetidir. Swap uygulamaları değişkenlik göstermektedir. Uzun (alış) ve Kısa (satış) pozisyonlardaki swap değerleri 1 lot için ilgili paritedeki karşıt birim (yani paritenin sağ tarafındaki döviz) cinsindendir. Örnek vermek gerekirse EURUSD için USD, EURTRY için TRY cinsindendir (Bu durumda pozitif veya negatif getiri, USD olarak platforma yansıtılır).
T
- Teknik Analiz: Grafikler, fiyat trendleri ve hacim göstergeleri yardımı ile piyasa verilerinin analiz edilip, gelecekte var olabilecek piyasa hareketlerinin tahmin edilmesi işlemidir.
- Temel Analiz: Finansal piyasaların gelecekteki hareketlerinin tahmin edilmesi amacı ile ekonomik ve politik bilgilerin analizidir.
- Temel Kur: Genel tabirle, temel kur bir yatırımcının ya da işlemcinin hesaplarında tercih ettiği kurdur. FX pazarlarında, teklifler için Amerikan Doları normalde "temel" kur olarak alınır. Bu, teklif yapılan döviz çiftinde 1$ birimin diğer kurdaki karşılığıdır. Bu durumun istisnaları İngiliz Poundu, Euro ve Avustralya Dolarıdır.
- Tezgah Üstü Piyasa: Borsa dışı yapılan tüm işlemlere verilen genel ad.
- Ticaret Dengesi: Bir ülkenin toplam ithalatı ile toplam ihracatı arasındaki farkın değeridir.
U
- Uzun Pozisyon: Daha önceden sahip olunmayan bir para birimden alım yapılarak açılan işlemdir. Genellikle anapara birimi ile ifade edilir, örneğin uzun dolar (kısa İsviçre Frangı).
V
- Vade: Bir döviz için önceden belirlenmiş, kontrat tarihi belirli olan değişim oranıdır. İlgili iki döviz kuru arasındaki faiz oranı farkına göre belirlenir.
- Vadeli İşlem Sözleşmesi: Sözleşmenin taraflarını bugünden, belirlenen ileri bir tarihte, üzerinde anlaşılan fiyattan, standartlaştırılmış kalite ve miktardaki bir malı veya kıymeti alma ve satma yükümlülüğüne sokan sözleşmedir. Vadeli işlem sözleşmesi ile vadeli döviz arasındaki fark, vadeli işlemlerin borsa koşulları altında işlem görmesi, ancak vadeli döviz işlemlerinin tezgâh üstü piyasalarda işlem görmesidir.
- Varlıkların Tahsisi: Risk yönetimi amacı ile fonların değişik piyasalara tahsisinin yapılması işlemidir.
Z
- Zarar Durdur (Stop Loss): Zararı olabildiğince düşük tutabilmek amacı ile açık olan işlemi belirli bir fiyattan kapatmak için verilen emirdir. Argo tabirde kol kesmek olarak da adlandırılır.
